Amasya - Amasya ili Hakkında
Amasya ili, Türkiye Cumhuriyeti'nin
Karadeniz Bölgesi'nde bulunan bir ildir. Merkezi Amasya'dır. Merkez
ilçe ile birlikte 7 ilçe, bunlara bağlı 23 belde ve 348 köyü vardır.
EtimolojiAmasya'nın bilinen ilk adı "
Amaseia"'dır. Bu isim Strabon tarafından verilmiştir."Amaseia" amozonlardaki yaşayan halkın kraliçelerine verdikleri isimdir.
CoğrafyaKaradeniz
Bölgesi'nin Orta Karadeniz Bölümü'n de bir ildir.İlin komşuları;
Kuzeyde Samsun, batıda Çorum, doğuda ve güneydoğuda Tokat, güneyde
Yozgat'tır.
İlçeleri
- Merkez ilçesi: Yüzölçümü 1730 km², nüfusu 133.207 kişi olup,
74.393’ü
il merkezinde, 58.814’ü ise belde ve köylerde yaşamaktadır. Aydınca,
Doğantepe, Ezinepazar, Uygur, Yassıçal, Yeşil Yenice ve Ziyaret olmak
üzere 7 beldesi ve 100 köyü bulunmaktadır.
- Göynücek İlçesi
: Yüzölçümü 578 km², nüfusu 17.614 kişi olup, 2.776’sı ilçe merkezinde,
14.838’i ise belde ve köylerinde yaşamaktadır.
- Gümüşhacıköy
İlçesi : Yüzölçümü 653 km², nüfusu 29.795 kişi olup, 14.057’si ilçe
merkezinde, 15.738’ide belde ve köylerde yaşamaktadır.
- Hamamözü İlçesi : Yüzölçümü 202 km², nüfusu 6.161 kişi olup, 1.511’i ilçe merkezinde, 4.650’si köylerde yaşamaktadır.
- Merzifon İlçesi : Yüzölçümü 970 km², nüfusu 67.281 kişi olup, 45.613’ü ilçe merkezinde, 21.668’i köy ve beldelerde yaşamaktadır.
- Suluova İlçesi : Yüzölçümü 516 km², nüfusu 54.123 kişi olup, 42.715’i ilçe merkezinde, 11.408’i belde ve köylerde yaşamaktadır.
- Taşova İlçesi : Yüzölçümü 1.041 km², nüfusu 35.186 kişi olup, 9.283’sı ilçe merkezinde 25.903’ü belde ve köylerde yaşamaktadır.
Yapılan arkeolojik araştırma ve bulgulara göre Amasya'da ilk
yerleşme M.Ö. 5500 yıllarında başlayıp Hitit, Frig, Kimmer, İskit,
Lidya, Pers, Hellenistik - Pontus, Roma, Bizans, Danişmend, Selçuklu,
İlhanlı ve Osmanlı dönemlerinde de kesintisiz olarak devam etmiştir.
Pontuslar (M.Ö.333 - M.Ö.26) tarafından yapılan Kral Kaya Mezarları,
günümüze kadar ulaşmış ve Kentin anıt eserleri arasına girmiştir.
700 yıl Bizans egemenliğinde kalan Amasya, Melik Ahmet Danişment Gazi
tarafından 1075 yılında fethedilerek bu kentte ilk Türk - İslam
Egemenliği kurulmuştur.
Osmanlı döneminde de şöhretini koruyan
kent, Osmanlı padişah ve şehzadelerinin gösterdikleri özel ilgi
nedeniyle, "Şehzadeler Şehri " olarak ün yapmıştır. Şehzade Yıldırım
Bayezid, Çelebi Mehmet, Şehzade Murat (II), Şehzade Ahmet Çelebi,
Şehzade Mehmet (II), Şehzade Alâeddin, Şehzade Bayezid (II), Şehzade
Ahmet, Şehzade Murat, Şehzade Mustafa, Şehzade Bayezid ve Şehzade Murad
(III) çeşitli tarihlerde Amasya'da Valilik yapmışlardır.
Bu
dönemde birçok ilim admı yetişmiş, saray, çeşme, medrese, cami, türbe
v.b. kalıcı eserlerle kent, bir kültür merkezi olarak tarihteki yerini
almıştır. Tarihin akışı içerisinde önemli roller üstlenen Amasya,
Kurtuluş Savaşı sırasında yine ön plana çıkmış, Kurtuluş mücadelesinin
planları bu kentte hazırlanmıştır.
Kardeş Şehirler
- Selanik, Yunanistan
- Nuuk, Grönland
Anasayfa 