ADANA

Adana ili, Akdeniz
Bölgesi'nde, 35-38 kuzey enlemleri ile 34-46 doğu boylamları arasında
ve yer alan bir ildir. İl merkezi Akdeniz'e yaklaşık 50 km
uzaklıktadır. Seyhan,Yüreğir,Karaisalı,Sarıçam Çukurova,Sofulu ve İncirlik ilçeleri ilin merkezini oluşturur.
Kuzeyinde Kayseri, doğusunda Osmaniye, Kahramanmaraş ve Gaziantep, batısında Niğde ve Mersin,
güneydoğusunda Hatay illeri yeralmaktadır. Güneyi 160 kilometreyi bulan
Akdeniz kıyılarıyla sınırlanan ilin yüzölçümü, 14.256 km²'dir. Şehir
merkezinin denizden yüksekliği 23 metredir. İlin 17 ilçesi, 46
belediyesi, 550 köyü bulunmaktadır.
Adana'nın
toprakları, içinden geçen Seyhan Nehri ve Ceyhan Nehri sayesinde çok
verimlidir. NATO'nun İncirlik Hava Üssü Adana il merkezinin yaklaşık 12
km doğusunda Yuregir ilcesindedir.


Tarihçe



Adana'da
ilk yerleşimler Tepebağ Höyüğü ve Misis antik kent bölgesinde Neolitik
döneme dayanır.M.Ö.3000 yıllarında antik Mısır ve Hitit
İmparatorluğunun çekişmelerine sahne olan bölgede geç Hitit döneminin
başkenti günümüzde Karatepe -Aslantaş
olarak adlandırılan bölgede bulunmuştur ve halen açıkhava müzesi olarak
korunmaktadır. Tarihi boyunca bu bölgede birçok önemli imparator ve
devlet
adamı bir dönem yaşamıştır.Büyük İskender(Alexander) imparatorluğunun
temellerini Adana'nın güneyindeki ünlü İsos ovasında Pers imparatoru
Darius'u mağlup ettiği savaşta atmış ve bir süre İsos'da yaşamıştır.
Fenikeliler,Lidyalılar gibi denizci devletler bu bölgede hüküm
sürmüş,ardından Roma İmparatorluğu bölgeyi ele geçirmiştir.Ünlü Mısır
kraliçesi Kleopatra ve Antonius bu bölgede yaşamışlar ve günümüzde de
korunan Tarsus taki Kleopatra kapısı o dönemde inşa edilmiştir.Ardından
Augustus Octavius,Hadrianus,Justinianus,Konstantin gibi Roma
imparatorları bölgeyi yönetmiştir.Yılankale,Toprakkale,Anavarza,Kızlar
kalesi,Kozan(sis) kalesi,Taşköprü,Misis köprüsü,Yumurtalık(Ayas)
kalesi,Kastabala bu dönemden kalan eserlerdir. Ardından bölge Bizans
egemenliğine girmiş ve 12.yy.a kadar bu durum sürmüştür.Mısır kökenli
Memlük(Kölemen)İmparatorluğu
15.yy. a kadar bölgede egemen olmuştur.Bu dönemde Moğol İmparatoru
Cengiz Han'ın ordularından kaçarak Orta Asya'dan gelen boylardan birisi
olan
Üçokların Yüreğir boyu bu bölgeye yerleşmiş ,Memlüklerin altbeyliği
olarak hüküm sürmüş olan Ramazanoğlu Beyliği'ni kurmuştur..Ramazanoğlu
beyliği 1517'de Yavuz Sultan Selim'e
tabi olarak fiilen sona erdiğinde artık bu topraklarda Osmanlının
Kilikya eyaletine dönüşmüştür.Anadolu'da Osmanlılar'ın fethettiği son
beylik olan Ramazanoğullarının torunları bu ildeki etnik yapının
temelini oluşturur. Kurtuluş savaşı yıllarında Ermeni ve Fransız
işgaline karşı halkı Anadolu'da Milli Müdafaa direnişini ilk başlatan il
olan Adana'nın Cumhuriyetin kuruluş mücadelesinde diğer kentlere ilham
verdiğini söyleyebiliriz. 2.Dünya savaşı'nı bitirmek için 1944 yılında
Adana'daki küçük bir konakta Winston Churcill,Roosevelt ve Stalin arasında tarihi Adana Görüşmeleri
yapılmış ve bu toplantının neticesinde Rusya Müttefikler safında yer
almış ,bir anlamda tarihin akışı değişmiştir.Günümüzde bu konak halen
ayaktadır. Cumhuriyet döneminde tarımsal kalkınma hamlesinin merkezi
konumundaki Adana pamuk ve narenciye sayesinde bir anda ülkenin 3.
büyük ekonomik cazibe merkezine dönüşmüştür.İlerleyen yıllarda bu
kentten Sabancılar,Çukurova Grubu gibi Türk
ekonomisine yön veren dev holdingler çıkmış ve şehir ekonomisi kabuk
değiştirerek Tekstil,Otomotiv,kâğıt,demirçelik,boya,çimento,bira ve
alkollü içecekler,sigara,şekerleme,çikolata,elektronik ,petrokimyagibi
çok farklı alanlarda büyük çaplı fabrikalar ardarda faaliyete
geçmiştir. adanananın toplam nufusu 2008 [2,650.bin dir]

Nüfus

• Adana;
  son TÜİK (2007) nüfus sayımına göre şehir nüfusu 1.222.257, il genel
  nüfusu ise 2.006.650 nüfusu ile Türkiye'nin en büyük 5.şehirlerindendir.
  
• Nüfus yoğunluğu, Türkiye ortalamasının iki katına yakındır (140,76 kişi/km²).
  
• Nüfusun yaklaşık %66'sı kentsel; %34'ü de kırsal kesimde yaşamaktadır.
  
• Adana ili, nüfus artış hızı bakımından Türkiye'de 4. sırada yer alır (yılda yaklaşık %0.36).
  
• Çalışan nüfusun genel nüfusa oranı %40'ın üstündedir. Bunun yaklaşık %65'i tarım, %15'i işleme endüstrisi kollarında çalışır.
  

İlçeleri

• ceyhan (merkez ilçe) (760.000)
  
• Yüreğir (merkez ilçe) (411.000)
  
• Çukurova (merkez ilçe) (270.000)
  
• Sarıçam (merkez ilçe) (140.000)
  
• Karaisalı (merkez ilçe) (6.000)
  
• Pozantı
  
• Ceyhan
  
• Kozan
  
• Aladağ
  
• Feke
  
• Yumurtalık
  
• İmamoğlu
  
• Karataş
  
• Tufanbeyli
  
• Saimbeyli
  

İklim


Adana ilinde bugüne kadar görülen en yüksek sıcaklık 50°C, en düşük
sıcaklık ise -7°C dolaylarındadır. İlde en çok yağış ise kış aylarında
görülür. Özellikle yazın ortalama nisbi nemin %60 'ın üzerine çıktığı
da görülebilir.
Aladağ, Feke, Pozantı, Saimbeyli, Tufanbeyli ilçeleri dağlık
ve yüksek yayla karakterindeki geçit bölgeleri olup ova kesiminden
farklı iklim değerlerine sahiptir. Bu bakımdan il genelinde tarımsal faaliyetler uzun zaman periyodunda tamamlanmaktadır.
İlde iklim dağlık ve ovalık alanlarda farklılık göstermekle birlikte
tipik akdeniz iklimi karakterindedir.Yazları sıcak ve kurak, kışları
ılık ve yağışlı geçer. Yükseklerde yağışlar genellikle kar şeklinde
düşmektedir.

Ekonomi


Ülkemizin
en büyük sulak ovası olan Çukurova sayesinde Türkiye'nin tarım merkezi
bu bölgedir.Ceyhan ve Seyhan ırmakları bu ovayı sulamaktadır.Bu
nehirlerin üzerinde Seyhan,Çatalan,Aslantaş,Kralkızı
gibi büyük hidroelektrik santralleri inşa edilmiştir ve ülkemizin
elektrik üretiminin büyük bir kısmı buradan karşılanır.İlde
narenciye(portakal,mandalina,limon,turunç),buğday,arpa,şekerkamışı,pancar,mısır,pamuk,
karpuz,kavun,nohut,fasulye,domates,patlıcan,kabak,karnıbahar,börülce,bamya,lahana,salatalık
gibi yaş
sebze,armut,muz,çilek,incir,üzüm,kiraz,vişne,yenidünya,ceviz,badem,kivi
gibi yaş meyve üretimi yapılmaktadır.Karataş ve Yumurtalık liman
ilçelerinde
balıkçılık
yaygındır.Lagos,Çipura,Levrek,Mersin,Palamut,Kefal,Barbun,Kalamar gibi
balıklar avlanır.Ayrıca Akyatan,Akyayan ve Yumurtalık dalyanlarında
kültür balıkçılığı yapılır.Yine Seyhan ve Ceyhan nehir ve baraj
göllerinde Sazan,Gelebicin
ve Alabalık gibi tatlısu balıkları üretilmektedir.Ankara ve Konya ile
Güneydoğu illerinin taze balık ihtiyacının büyük kısmı buradan
karşılanmaktadır. Türkiye'nin en büyük Organize Sanayi Bölgesi olan Hacı Sabancı Organize Sanayi bölgesinde
Ortadoğu ve Avrupa'ya yönelik makina,otomotiv,iş makinaları,endüstriyel
tezgahlar,jüt,kumaş,tekstil,mukavva,kâğıt,bira ve
alkol,sigara,elektronik gibi bir çok alanda üretim yapan dev tesisler
vardır.İhracatını
Mersin limanı,Ceyhan ve Yumurtalık limanlarıyla,İskenderun limanı
üzerinden sağlamaktadır.Ayrıca Trans- Europa Motorways(T.E.M.)
Adana kent merkezinden geçer ve Asya ile Avrupa'nın kara bağlantısını
sağlayan bu otoyol Adana'nın ticaret yükünü taşır.Aynı zamanda Adana
çevresiyle demiryolları aracılığı ile de bağlıdır.İl merkezinde bir
tren garı, şehir yakınlarında ise bir sivil havalimanı (Şakirpaşa Havaalanı)ayrıca
İncirlik ilçesinde bir askeri havaalanı mevcuttur. Ceyhan ilçesinde 2,
Yumurtalık ilçesinde de 1 tane olmak üzere 3 adet küçük boyutlarda
liman bulunmaktadır. Hızla hayata geçirilen GAP projesi, zengin ulaşım
ağı ve Bakü Tiflis Ceyhan Petrol Boru Hattı ile ekonomisi çok gelişen illerdendir.

Tarım


Adana'nın yüzölçümü 1.403.000 hektar olup bu arazinin;

• 539.000 hektarı işlenen tarım arazisi
  
• 48.970 hektarı çayır ve mera
  
• 547.730 hektarı orman-çalılık ve fundalık
  
• 235.300 hektarı dağlık-taşlık
  
• 19.000 hektar alan ise su yüzeyleridir.
  
• Sulanan tarım arazisi ise 217.562 hektardır.
  

Büyükbaş hayvan sayısı 142.560 adet, küçükbaş hayvan sayısı 454.398
adet, süt üretimi 134.456 tondur. Muğla , Mersin ve Ordu illerinden
sonra bal üretimi bakımından 4. sırada yer almaktadır.

Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, 1931 yılından beri hizmet vermektedir.

Sanayi


İl genelinde faaliyet gösteren ve Adana Sanayi Odası'na
kayıtlı, 10 ve daha üstünde işçi çalıştıran işyeri sayısı 332'dir. Bu
rakam düşük olarak görülebilir. Ancak faaliyet gösteren sanayi
işletmelerinin birçoğu büyük ölçekli olup çok sayıda işçi istihdam
edilmektedir. Bu gün ülke genelinde faaliyet gösteren 500 büyük sanayi
kuruluşunun 18 adedi Adana'da
bulunmaktadır.Otomobil,otobüs,minibüs,elektrik,elektronik,kâğıt,çuval,plastik,
petrokimya,bira,alkol,tekstil,çimento,konfeksiyon,demirçelik,boya gibi alanlarda Avrupa çapında üretim yapan fabrikalar vardır.



Turizm

• Kentin belki de en az gelişen ekonomik kolu turizmdir.Oysa şehrin
  Akdeniz'e uzaklığı 30 km.dir.Karataş ve Yumurtalık gibi iki sahil
  ilçesi mevcuttur.Bu ilçelerde genelde içturizme hizmet veren yazlık
  siteler ve oteller vardır.Türkiye'nin kesintisiz en uzun kumsalı bu
  bölgededir(Tuzla-Tarsus arasındaki bu kumsal 35 km.
  uzunluğundadır.).Ayrıca
  Toros dağlarındaki Çiftehan,Tekir,Akçatekir ve Pozantı yaylaları hem
  yayla evleriyle hem de kaplıcaları ile ünlüdür.Bu bölgelere ulaşım
  otoyollarla sağlanır.Büyük İskender ve Darius arasındaki tarihi savaşın
  yapıldığı ünlü İsos ovası ve İsos antik
  kenti,Ayas(Yumurtalık)kalesi,Yılankale,Kızlar Kalesi,Anavarza antik
  kenti ve 30 km.lik su kemerleri,Toprakkale,Sis(Kozan) Kalesi,Tepebağ
  Höyüğü,Misis antik şehri ve Misis Mozaik müzesi,Hitit Devletinin
  başkenti olan Karatepe-Aslantaş,Kastabala,Dünyanın
  ayakta kalan en eski köprüleri olan Taşköprü ve Misis
  Köprüsü,Ermenilerin işgal ettiği dönemden kalan ve hala korunan işkence
  odaları,tarihi
  Adana görüşmelerinin yapıldığı(Churchill,Roosevelt,Stalin) konak,Adana
  Etnoğrafya müzesi,Adana Müzesi,Bebekli Kilise(St. Pierre),Türkiyenin en
  büyük camisi olan (36.500 kişi) Sabancı Merkez Camii ,Eshabı
  Kehf,Kleopatra Kapısı görülmeye değer yerlerdir.
  

Düzenli
İç ve Dış hat uçuşları yapılan Adana Uluslararası havalimanı şehir
merkezindedir ve ülkenin 5. büyük havalimanıdır.Şehirde Batıya sefer
yapan otobüsler için Seyhan şehirlerarası Otobüs terminali,Türkiyenin
doğusundan gelen otobüslere hizmet veren Yüreğir şehirlerarası otobüs
terminali
vardır.Şehrin İstanbul,Ankara,Mersin,Hatay,G.antep ve Ş.urfa ile otoyol
bağlantısı vardır.Zaten Çukurova ,Marmara bölgesiyle birlikte en geniş
otoyol ağına sahip bölgedir.Ayrıca tüm Türkiye ile bağlantılı demiryolu
ağı Adana'dan geçer.Adana'dan İstanbul,İzmir ve Ankara yönüne Mavi Tren seferleri yapılmaktadır.

Adana Yemekleri

• Adana kebabı,ciğer
  kebabı,şalgam,sıkma,gözleme,ayran,paça,işkembe,mumbar,şırdan,içli
  köfte,mercimek çorbası lahmacun,humus,analıkızlı,yüzük çorbası,dulavrat
  çorbası,ekmek kadayıfı,taş kadayıf,bici bici, tulumba tatlısı kentin
  Türk ve Dünya mutfağına kattığı tatlardan en bilinenleridir.
  

==

Adana ve çevresindeki önemli bazı yapılar

• Arkeoloji Müzesi
  
• Adana Bedesteni
  
• Hasan Ağa Camisi
  
• Magarsus Kilisesi
  
• Taşköprü
  
• Ulu Camii (Adana)
  
• Eski Camii
  
• Yağ Camii
  
• Hoşkadem Camii (Kozan)
  
• Sabancı Merkez Camii
  
• Kilikya Manastırı
  
• Yılankale
  
• Anavarza Kalesi
  
• Dumlu Kalesi
  
• Yarıkkaya Kalesi
  
• Karasis Kalesi
  
• Tepecikören Kalesi
  
• Kurtkulağı Kervansarayı
  
• Haydar Ağa Camisi
  
• Sirkeli Höyüğü
  
• Misis Köprüsü
  
• Sis (Kozan) Kalesi
  
• Misis Mozaik Müzesi
  
• Etnoğrafya Müzesi
  
• Çifte minareli Camii
  
• Bebekli Kilise(st. pierre)
  
• Çobandede
  
• Kızlar Kalesi
  
• Kastabala
  

Kardeş Kentler

• Çimkent, Kazakistan
  
• Cidde, Suudi Arabistan
  
• Córdoba,^[2] İspanya
  
• Beersheba,^[3] İsrail
  
• Saint Petersburg, Rusya
  
• Ulan Batur, Moğolistan
  

Spor

• Adana ilinin profesyonel futbol liglerinde oynayan 3 takımı vardır. Daha önce Süper Lig'de
  mücadele etmiş olan takımlardan Adanaspor Bank Asya 1. Lig'de, Adana
  Demirspor 2.Lig'de mücadele etmektedir. Ceyhan ilçesinin takımı
  Ceyhanspor da 3.Lig'de yer almaktadır.
  
• Ceyhan Belediyespor ve Botaşspor'da Adana'yı TBBL'de temsil etmektedir.