SAMSUN

+
----
-

Samsun


TARİH

Dündar
Tepe höyüğünde yapılan arkeolojik araştırma ve incelemeler Kalkolotik
ve Bakır Çağlarına ait bir uygarlığın yaşadığını ortaya
koymuştur.Anadoluda Yunan kolonilerinin kurulduğu dönemde Samsun,
Amisos adlı küçük bir yerleşme merkezi idi. Şehrin İon şehir
devletlerinden Miletos ( Millet) tarafından kurulduğu kabul
edilmektedir.

M.Ö.47de Romalı Sezarın kesin egemenliğine giren
Samsun, bu egemenliği izleyen ve Hıristiyanlığın yayıldığı Bizans
döneminde bir piskoposluk merkezi olarak siyasal tarihte ve dinler
tarihinde yer alır. 1071 Malazgirt Zaferi ile Anadolu kapılarının
Türklere açılmasından sonra Samsun, Anadolunun fethi ile görevli
komutanlardan Melik Danişment Gazi ve onun kurduğu Beyliğin denetimi
altına girmiştir .

Çelebi Sultan Mehmet eliyle 1413de Osmanlı
yönetimine katılmış, 1427 yılında da Canik adıyla ilk kez haritaya
geçmiştir. Samsun ve yöresinde tütün ekiminin yaygınlaşması ve buharlı
gemilerin Karadenizde işlemesiyle 19.yy. da Samsun Karadenizde küçük
bir iskele olma durumundan kurtuldu.


1869 yılında büyük
bir yangın geçiren Samsunun hemen hemen tamamı yanarak kül oldu.
Fransadan getirilen bir mimarın planına göre sokak ve caddeler boyunca
evler yapıldı.Zengin bir ticaret merkezi ve şehri olduğundan kısa
zamanda kalkındı.

1.Dünya Savaşından sonra parçalanan ve
düşmanlar tarafından istila edilen vatanımızı kurtarmak için Gazi
Mustafa Kemal Paşa 19 Mayıs 1919da Samsuna ayak basarak Milli
Mücadeleyi başlattı.O tarih Gençlik ve Spor Bayramı olarak ilan edilmiş
olup;1936 yılından beri her yıl kutlanmaktadır.

COĞRAFYA

Samsun,
Orta Karadeniz bölgesinde yer alır. Yüzölçümü 9.579 km2 dir. Nüfusu ise
1.161.619dur. Ordu,Tokat, Amasya ,Çorum, Sinop iliyle çevrili olup
kuzeyini de Karadeniz kaplar.

Karadeniz kıyı şeridini takiben
uzanan Kuzey Anadolu Dağlarının il sınırı içindeki kesimleri daha
yüksektir. Kıyıdan uzaklaştıkça basık ve yuvarlak sırtlar halinde
yükselen bu dağlar 1000 ile 1500mye ulaşır. Batı uç kısmıyla il içine
sokulan Canik Dağları, Kunduz Dağı, Bünyan Dağı, Sıralı Dağ ve Yunt
Dağı ile ilin en yüksek dağı olan Akdağ (2.082 m ) başlıca dağlarıdır.

Plato
ve yaylalar fazla yüksek değildir. Yaylalar: Ladik, Havza, Vezirköprü
ve Kavak ilçelerinde yer alır. Kızılırmak ve Yeşilırmak nehirlerinin
taşıdıkları alüvyonların yüzyıllar boyunca kıyıda birikmesi sonucu
verimli Bafra ve Çarşamba ovaları oluşmuştur.

Samsun, akarsu
bakımından zengindir. Türkiyenin kendi sınırları içinde denize ulaşan
en uzun nehri Kızılırmak Kızıldağdan doğar. Samsunun topraklarından
denize dökülür. Uzunluğu 1.182 km.. dır . Başlıca kolları Delice Suyu,
Devrez Çayı, Gökırmak tır .

Köse Dağ dan doğup Canik Dağlarını
geçerek Samsun il sınırına gelen Yeşilırmak Civa Burnundan denize
dökülür. 468 km.uzunluğu olan Yeşilırmak ın Tozanlı Irmağı, Tokat Çayı
, Kelkit ve Çekerek Suyu önemli kollarıdır. Bunların dışında Samsun
topraklarından çıkarak Karadeniz e dökülen Terme Çayı, Mert Irmağı,
Kürtün Deresi ve Abdal Deresi gibi akarsuları vardır. Samsun, göl
bakımından da zengin bir ilimizdir.

Samsunun iklimi, sahil ve
iç kesimlerde değişiklik gösterir. Sahil şeridi Karadenizin etkisinde
olmasına karşın iç kesimler Akdağ ve Canik Dağları etkisi altındadır.
Bir günde havanın bir kaç defa değiştiği gözlenebilir. Kıyı kesiminde
kışlar ılık, ilkbahar sisli ve serin, yaz mevsimi ise genellikle
kuraktır